۱۰ پرسش بی‌پاسخ از ظریف

خبیر کرج – دیگر همه می دانند که دکتر ظریف وزیر خارجه سابق ایران روحیه و خلق خاصی دارد و دوست ندارد به سوالات جدی و غیر کلیشه ای درباره عملکردش پاسخ دهد. چون نه حاضر به مناظره با منتقدان برجام درباره عملکردش می شود و نه حتی حاضر است به صورت تک میهمان در یک برنامه زنده تلوزیونی حاضر شود و به سوالاتی چالشی درباره برجام و 8 سال عملکردش در وزارتخارجه پاسخی دهد. ایشان هم مانند برخی دیگر از مسئولین دوست دارد فقط در تریبون های یکطرفه صحبت کند و به سوالاتی کلی و کلیشه ای مانند «رمز موفقیت شما چه بود؟» پاسخ دهد.

حداقل در سالهای اخیر هیچ کس به خاطر ندارد آقای ظریف حتی یک بار با یک رسانه اصلی منتقد خود گفتگو کرده باشد اما در مقابل بارها با رسانه های هوادار و همسو با خود گفتگوهای مفصلی را انجام داده. جالب آنکه در برخی موارد موضوع گفتگوها و افراد پرسش کننده نیز کوچکترین ارتباطی با موضوع سیاست خارجی نداشته اند؛ از جمله برنامه هایی که ایشان با حضور عادل فردوسی پور یا رضا رشیدپور داشت اما فصل مشترک این برنامه ها یک چیز بود: «همسویی پرسش کننده با آقای ظریف!»

علی ای حال، ما در سالهای گذشته بارها تلاش کردیم تا در برنامه تلوزیونی زنده جهان آرا به عنوان یکی از برنامه های سیاسی، صریح و چالشی صدا و سیما میزبان آقای ظریف باشیم. اما همانطور که پیش بینی می کردیم ایشان تغییر رویه نداد و حاضر به حضور در برنامه برای شکل گیری یک گفتگوی صریح و چالشی نشد؛ به همین خاطر تعدادی از سوالاتی که در نظر داشتم از ایشان بپرسم را همینجا منتشر می کنم تا اولا خوانندگان قضاوت کنند آیا تاکنون آقای ظریف نسبت به این سوالات پاسخ منطقی داده یا خیر و ثانیا اگر ایشان در آینده مجددا در گفتگوهای دورهمی با هوادارانش در کلاب هاوس یا هر جمع دیگری حاضر شد، دوستانشان این سوالات را از ایشان بپرسند، شاید واقعا این سوالات پاسخی دارد و ما نمی دانیم:

1. شما بارها بر خوب بودن برجام تاکید کرده اید. این چه توافق خوبی است که طبق بند 37 آن (مکانیسم ماشه) اگر ایران از نقض عهد طرف مقابل شکایت و تا انتها هم شکایتش را پیگیری کند، تحریم ها علیه خود ایران بر می گردد؟ در تاریخ روابط بین الملل تا به امروز، کدام کشوری چنین موردی را علیه خودش امضا کرده؟

2. سال 92 آقای روحانی و برخی دولتمردان مانند شما گفتند با توافق هسته ای تحریم ها لغو و اقتصاد ایران بهبود پیدا می کند. چرا به یکباره چند سال بعد از اجرای برجام و بعد از اینکه امریکا از آن خارج شد در دی ماه 97 در گفتگو با روزنامه خراسان گفتید اصلا هدف از برجام اقتصادی نبوده است؟ چرا از ابتدا این مساله را بیان نکردید؟ فکر می کنید اگر همان سال 92 صادقانه به مردم گفته می شد هدف از برجام اقتصادی نیست و یک پروژه سیاسی و امنیتی است، اساسا مردم به آقای روحانی رای می دادند؟

3. تا امروز بارها ادعا کردید که در برجام خواست و مطالبات نظام را انجام دادید و خطوط قرمز را هم رعایت کردید اما رهبر انقلاب در 1 فروردین 95 در سخنرانی عمومی خود در مشهد فاش کردند که در برجام بسیاری از خطوط قرمز نظام توسط شما نقض شده و حتی خود شما هم به آیت الله خامنه ای گفته اید که نتوانستید برخی خطوط قرمز را رعایت کنید. لطفا خودتان بفرمایید دقیقا کدام خط قرمز را نتوانستید رعایت کنید و در آن صحبت تاریخی با رهبر انقلاب درباره رعایت نشدن خطوط قرمز چه گفتید؟ و آیا از ایشان به خاطر نقض خطوط قرمز نظام عذرخواهی هم کردید یا خیر؟

4. چرا وقتی که دکتر فواد ایزدی در سال 94 به شما هشدار داد که دولت بعدی امریکا می تواند با یک امضا از برجام خارج شود، این حرف واقع بینانه را رد کرده و تاکید کردید که امریکا نمی تواند این کار را انجام دهد؟ علت خیال پردازی شما در اعتماد به دولت بعدی امریکا چه بود؟

5. در هر دوره که شما در تیم مذاکره کننده حضور داشتید، یکی از اعضای تیم مذاکره کننده به جرم امنیتی یا جاسوسی بازداشت شد. در دولت خاتمی آقای موسویان و در دولت روحانی آقای دری اصفهانی. شما رفتارهای مشکوکی از این افراد در حین مذاکرات دیده بودید؟

6. مهر سال 92 در دانشگاه تهران گفتید امریکا با یک بمب می تواند سیستم دفاعی ایران را از بین ببرد. جدای از اینکه این حرف غلط بود اما آن لحظه که این سخن را گفتید دقیقا پیش خودتان فکر نکردید که به عنوان وزیر خارجه یک کشور نباید چنین حرفی را بزنید؟ فکر نمی کردید که عواقب بیان این حرف توسط وزیر خارجه یک کشور چیست؟ و از آن مهمتر، بعدا که رهبر انقلاب در واکنش به این سخن شما گفتند برای مسئولان تور نظامی برگزار شود تا توانمندی های نظامی کشور را ببینند، آیا شما در این تورها شرکت کردید یا خیر؟ امروز نظرتان درباره پهپهادهای ایرانی و موشک های هایپرسونیک چیست؟

7. بارها از روابط خوب خودتان و سردار شهید حاج قاسم سلیمانی سخن گفته اید. اما چطور رابطه شما با ایشان خوب بوده اما این شهید حاضر نشد خبر سفر بشار اسد به تهران را از قبل به شما اطلاع دهند و همین مساله هم باعث دلخوری شما و استعفا از وزارتخارجه در سال 97 شد؟ سردار سلیمانی شما را چگونه می شناخت که حاضر نبود از قبل چنین خبری را به شما اطلاع دهد؟

8. سردار سلیمانی در اسفند 97 در اجلاسیه کنگره بزرگداشت ۶۵۰۰ شهید استان کرمان در مصلی کرمان گفته بود: «دشمن با توافق برجام دوم می خواهد ریشه جریان‌های اسلامی را بخشکاند» به نظر شما ایشان در برجام یک چه خطر و انحرافی را دیده بود که معتقد بود دشمن با برجام دو می خواهد ریشه جریان های اسلامی را از بین ببرد؟

9. حالا که صادقانه بعد از چند سال نظرتان را درباره ترکمانچای اعلام کردید که خیلی هم توافق بدی نبوده و از دید شما قابل دفاع است و همچنین رسما با انتشار یادداشتی اعلام کردید که کلمه سازش نباید بار منفی داشته باشد، صادقانه نظرتان را در باره جدایی بحرین و آرارات و بخش های دیگری از خاک ایران در زمان پهلوی اول و دوم بیان بفرمایید. به نظر شما این اتفاقات نیز مانند ترکمانچای و برجام ناشی از ضرورت و ناچاری بوده و قابل دفاع است؟

10. امروز که اشکالات متعدد برجام مشخص شده و تحریم های بعد از برجام بیش از زمان تحریم های قبل از برجام است، حاضر هستید 100 سکه ای را که به عنوان پاداش این توافق دریافت کردید به بیت المال برگردانید؟